العالم: در گزارشی به چگونگی پیدایش و حامیان گروه‌های تروریستی اصلی در منطقه پرداخته است و می‌نویسد: درحالیکه در آغاز بحران و جنگ در سوریه، حامیان گروه‌های مسلح و تروریستی با تبلیغات گسترده رسانه‌ای سعی داشتند این بحران را "انقلاب مردم سوریه ضد نظام حاکم" معرفی کنند؛ پس از مدتی رفته رفته پیامدها و نشانه‌های حضور این گروه‌ها برای مردم سوریه و دیگر کشورها ثابت شد، و همگان با اسامی و نامهایی آشنا شدند که تا پیش از این هیچ نام و نشانی از آنها در سوریه نبود.

داعش

"دولت اسلامی در عراق و شام" یا "داعش " گروه مسلحی است که با تفکرات سلفی افراطی و تروریستی، در تلاش است در سوریه و عراق "خلافت اسلامی" ایجاد کند. این گروه همانطور که از نامش پیدا است، در عراق و سوریه فعال است و از ادغام ناقص دو گروه "دولت اسلامی در عراق"(شاخه القاعده در عراق) و جبهه النصره تشکیل شد.

سرکرده گروه تروریستی داعش "ابوبکر البغدادی" نام دارد.

دولت اسلامی در عراق

گروه "دولت اسلامی در عراق" در 15 اکتبر 2006 و پس از نشست شماری از گروه‌های مسلح در عراق شکل گرفت. در این نشست "ابوعمر البغدادی" به عنوان سرکرده آن تعیین شد. این گروه از زمان تشکیل در سال 2006 مشئولیت عملیات و حملات تروریستی بسیار را در عراق برعهده گرفت.

پس از هلاکت "ابوعمر البغدادی" در 19/4/2010 "ابوبکر البغدادی" به عنوان جایگزین وی معرفی شد. با روی کار آمدن ابوبکر البغدادی، دامنه عملیات و حملات این گروه تروریستی وسعت گرفت و همزمان با آغاز بحران در سوریه، عناصر این گروه در سوریه نیز فعال شدند.

تشکیل "جبهه النصره" در سوریه

گروه شبه نظامی "جبهه النصره لاهل الشام" در اواخر سال 2011 و با آغاز بحران و جنگ داخلی در سوریه به عنوان شاخه سوری گروه "دولت اسلامی در عراق" تشکیل شد و به سرعت به یکی از گروه‌های مطرح در عرصه رویارویی با دولت سوریه تبدیل گشت که همین امر باعث شد تشکیلات خود در سوریه را مستقل از القاعده عراق بدانند.

سرانجام در 9/04/2013 ابوبکر البغدادی سرکرده "دولت اسلامی در عراق" در پیامی صوتی ادغام "جبهه النصره" و "دولت اسلامی در عراق" را اعلام کرد تا بدین ترتیب گروه "دولت اسلامی عراق و شام" (داعش) شکل بگیرد.

عناصر "داعش" از اواخر دسامبر 2013 و اوایل سال 2014 و با آغاز عملیات نیرهای ارتش عراق برای پاکسازی الانبار، وارد شهر فلوجه در این استان شدند و کنترل این شهر و بخش‌هایی از شهر الرمادی مرکز استان الانبار را به دست گرفتند.

عقاید "جبهه النصره لاهل الشام" بر پایه تفکرات سلفی افراطی استوار شده است. این گروه تروریستی به ویژه در اوایل تاسیس آن از حمایت و پشتیبانی جریانها و کشورهای خارجی برخوردار بود که هنوز نیز ادامه دارد و به سرعت به یکی از قدرتمندترین جریانها در جنگ با مردم و ارتش سوریه تبدیل شد.

عناصر این گروه تروریستی به دلیل داشتن تجارب بسیار در جنگهایی در کشورهایی مانند عراق، افغانستان و لیبی، نسبت به دیگر گروه‌های تروریستی سازماندهی‌ بیشتری دارند. این عناصر در سوریه جنایات بسیاری را در حق مردم و نیروهای ارتش مرتکب شده‌اند.

النصره نیز مانند دیگر شاخه های القاعده با وجود ادعای اسلام هیچ گاه در خصوص رژیم صهیونیستی، اشغال سرزمین فلسطین و رنج مردم این سرزمین موضع گیری نکرده و حتی یک گلوله برای آزادی این سرزمین شلیک نکرده است.

جبهه النصره یک گروه مسلح سازمان یافته در سوریه محسوب می‌شود که از مرزهای شمال سوریه با ترکیه تا مرزهای لبنان حضور داشته و جنگجویانش از میان گروه‌های مسلح که با دولت سوریه می‌جنگند، آموزش دیده‌تر و دارای تسلیحات پیشرفته‌تر هستند.

بر اساس گزارشهای منتشر شده توسط سازمان‌های اطلاعاتی منطقه؛ النصره دارای امکانات مادی چند برابر سایر گروه‌هاست که نشان دهنده حجم کمک قدرتهای بین‌المللی است که از النصره حمایت مالی به عمل می‌آورند.

این گروه تروریستی از سوی سرکرده اخوان المسلمین سوریه و تحت نظر یک شورای نظامی به فرماندهی "فاروق طیفور" معاون رهبر اخوان المسلمین سوریه، در استانبول ترکیه تشکیل شد.

عناصر جبهه النصره به طور مستقیم از دفتر طیفور در استانبول و اتاق عملیات بین‌المللی که در مرز ترکیه و سوریه تشکیل شده است، دستور می‌گیرند.

به نوشته هفته نامه فرانسوی اوکانارد آنشینیه، این دفتر شامل افسران فرانسوی، آمریکایی، قطری و ترک است.

پس از افشای جنایتهای عناصر جبهه النصره در سوریه و کشتار بی رحمانه زنان و کودکان و شهروندان بی‌دفاع، آمریکا که همواره از مخالفان مسلح و ادامه جنگ در این کشور حمایت کرده، مجبور شد گروهک النصره را در فهرست سازمانهای تروریستی خود قرار دهد. ولی جرج صبرا رییس شورای ملی، معاذ الخطیب رییس ائتلاف مخالف و شماری از سران اخوان المسلمین سوریه به این تصمیم آمریکا اعتراض کردند.

با انتشار تصاویر و فیلمهایی از جنایتهای این گروه‌ها در اینترنت و برخی رسانه‌ها، حامیان گروه‌های مسلح مجبور شدند برای متوقف کردن این رسوایی، جبهه النصره را به فهرست سازمانهای تروریستی خود بیفزایند. البته این اقدام تأثیری در ادامه حمایتها از این گروه تروریستی نگذاشت.

النصره در نخستین بیانیه خود در 24 ژانویه 2012، سوری ها را به "جهاد و حمل سلاح ضد نظام سوریه" فرا خواند.

ماجرای پیوستن جبهه النصره به دولت اسلامی در عراق

ابوبکر البغدادی سرکرده "دولت اسلامی در عراق" در 9/04/2013 در پیامی صوتی ادغام "جبهه النصره" و "دولت اسلامی در عراق" را اعلام کرد، تا بدین ترتیب گروه "دولت اسلامی در عراق و شام" (داعش) شکل بگیرد.

اما پس از مدتی "ایمن الظواهری" ادغام این دو گروه را لغو و هر کدام را مسئول رسیدگی به مناطقی کرد که در آن حضور دارند. این اقدام الظواهری موجب آغاز اختلاف جبهه النصره و دولت اسلامی در عراق و درگیریهای مسلحانه دو طرف شد.

جبهه النصره بیانیه‌ها و اعلامیه‌های خود را به صورت انحصاری از طریق "مؤسسه المناره البیضاء" منتشر می‌کند.

تابعیت عناصر جبهه النصره

بیشتر عناصر جبهه النصره در واقع تروریستهایی هستند که قبلا در جنگهایی دیگر مانند عراق، افغانستان، چچن، لیبی و دیگر کشورها حضور داشته‌اند؛ به همین دلیل آنان تجارب بسیاری را از اینگونه خون ریزی‌ها با خود به سوریه آورده‌اند.

عناصر این گروه از کشورهای مختلف به سوریه آمده‌اند که اکثر آنان عرب، ترک، ازبک، چچنی، تاجیک، و اروپایی هستند. این عناصر برای عضویت در جبهه النصره باید از سوی یکی از افراد مورد اعتماد تأیید شوند.

برخورد آمریکا و شورا امنیت با جبهه النصره

در پی انتشار فیلمها و تصاویری از جنایات جبهه النصره در حق شهروندان و نیروهای ارتش سوریه، آمریکا سرانجام در دسامبر 2012 مجبور شد این گروه را در فهرست سازمانهای تروریستی خود قرار دهد. این اقدام آمریکا با اعتراض شدید مخالفان سوریه در خارج از این کشور و حتی سران گروه موسوم به "ارتش آزاد" همراه شد.

شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز در 30 مه این گروه را در فهرست سازمانهای تروریستی خود قرار داد.

هدف از تأسیس داعش

پس از تشکیل گروه "توحید و جهاد" به سرکردگی "ابومصعب الزرقاوی" در سال 2004 و بیعت او با "اسامه بن لادن" سرکرده سابق "القاعده"، این گروه به شاخه سازمان القاعده در عراق تبدیل شد.

این گروه با گسترش عملیات خود به یکی از قدرتمندترین گروه‌های تروریستی در عراق تبدیل شد، تا اینکه الزرقاوی در سال 2006 در اظهاراتی ضبط شده به صورت مصور از تشکیل "شورای مجاهدین" به سرکردگی "عبدالله رشید البغدادی" خبر داد که این شورا تشکلی بزرگتر از توحید و جهاد عراق محسوب می شد و نشاندهنده تمایل القاعده عراق برای گسترش تشکیلات خود و برقراری "خلافت اسلامی" بود.

پس از هلاکت زرقاوی در سال 2006 "ابوحمزه المهاجر" به عنوان سرکرده گروه توحید و جهاد تعیین شد. در پایان آن سال نیز گروه "دولت اسلامی عراق" به ریاست "ابوعمر البغدادی" تشکیل شد که همه گروه‌های سلفی عراق را در خود جای می‌داد.

در19/04/2010 نیروهای مشترک عراقی و آمریکایی در عملیاتی در منطقه "الثرثار" به خانه‌ای که "ابوعمر البغدادی" و "ابوحمزه المهاجر" در آن پناه گرفته بودند، یورش بردند. با شدت گرفتن تبادل آتش، جنگنده‌ها آن منزل را بمباران کردند که در نتیجه آن این دو تروریست از پای در آمدند.

اجساد این دو تروریست در معرض دید عموم گذاشته شده. یک هفته بعد این گروه در بیانیه‌ای در اینترنت به هلاکت این دو تروریست اذعان کرد و پس از حدو 10 روز "ابوبکر البغدادی" به عنوان جانشین و سرکرده جدید تعیین شد. "الناصر لدین الله سلیمان" نیز به عنوان وزیر جنگ معرفی شد.

مناطق حضور عناصر "داعش"

عراق

عناصر داعش در مناطق محدودی از برخی استانهای عراق به ویژه استان "الانبار" حضور دارند و عملیات تروریستی در کل عراق را پوشش می دهند. بر اساس گزارشها و آمار منتشر شده، داعش در نیمه دوم سال ۲۰۱۳ نزدیک به ۱۴۰۰ خانه را در عراق منفجر و ویران کرد. طی این حملات ۱۹۹۶ نفر کشته و ۳۰۲۱ نفر زخمی شدند.

سوریه

عناصر داعش در سوریه در مناطقی از استانهای "رقه"، "حلب"، "حومه لاذقیه"، "ریف دمشق"، "دیرالزور"، "حمص"، "حماه"، "حسکه" و "ادلب" پراکنده هستند و در برخی از این مناطق نیز کنترل کامل را به دست گرفته‌اند.

اختلاف داعش و جبهه النصره از کجا شروع شد

با آغاز اختلافات و درگیری‌ها بین عناصر جبهه النصره و داعش در سوریه، سرانجام "ایمن الظواهری" سرکرده القاعده تصمیم "ابوبکر البغدادی" رئیس گروه دولت اسلامی در عراق برای ادغام گروه خود با جبهه النصره را لغو کرد.

الظواهری تأکید کرد که فعالیتهای "دولت اسلامی در عراق" فقط به عراق منحصر شود.

ولی این موضوع برای سرکرده داعش خوشایند نبود، به صورتیکه البغدادی، در نواری صوتی اعلام کرد که با درخواست ایمن الظواهری، برای لغو گروه داعش و جدایی از جبهه النصره، مخالف است.

وی گفت: "گروه دولت اسلامی عراق و شام تا زمانی که نبض ما می‌زند و خون در رگ‌هایمان جاریست باقی خواهد ماند و ما حاضر به عقب نشینی و چانه زدن نیست."

حامیان داعش چه کسانی هستند

عناصر گروه داعش مانند "جبهه النصره" از بی رحم ترین تروریستهای حاضر در سوریه و عراق هستند. فیلم‌ها و تصاویر منتشر شده از جنایتهای این گروه تروریستی موجب شد که حامیان گروه‌های مسلح در سوریه مدعی شوند که از این گروه حمایت نمی‌کنند. حتی برخی گروه‌ها نیز برای افزایش دریافت حمایتهای بین المللی، خود را مخالف این گروه جلوه داده و با داعش وارد جنگ شده‌اند.

با توجه به گستردگی کمک‌های مالی، تسلیحاتی و لجستیکی که با آغاز جنگ در سوریه به این کشور سرازیر شده است؛ تلاش گروه‌های مسلح به ویژه داعش برای دستیابی هرچه بیشتر به این کمکها و سلطه بر گروه‌های دیگر شدت گرفت که این امر موجب آغاز جنگ و درگیری گروه‌های مسلح با یکدیگر شد.

اما با وجود اعلام برائت حامیان گروه‌های مسلح از داعش و جبهه النصره، کمکهای حامیان خارجی همچنان به دست این دو گروه می‌رسد. این کمکها در قالب حمایتهای مالی، تسلیحاتی، لجستیکی، اطلاعاتی، آموزشی و غیره از سوی حامیانی مانند عربستان و قطر و ترکیه به همراه چند کشور غربی، موجب ادامه جنگ و ویرانی در سوریه شده است.

احرار الشام

در ابتدای تأسیس این گروهک، مؤسسه "المناره البیضاء" در بیانیه‌ای با اعلام تشکیل "احرار الشام" تأکید کرد که این گروه وابسته به جبهه النصره است. مؤسسه المناره البیضاء همواره بیانیه ها و اعلامیه های جبهه النصره را به صورت انحصاری منتشر می‌کند.

اما "احرار الشام" با صدور بیانیه‌ای جداگانه تأکید کرد که کاملا مستقل است و به هیچ گروهی وابسته نیست.

گروهک "احرار الشام" مجموعه‌ای از گروه‌های سلفی افراطی در سوریه است که با استمرار بحران در سوریه، در سال 2011 برای جنگ با ارتش و نیروهای امنیتی و با هدف براندازی نظام این کشور ایجاد شد.

"عبدالرحمن السوری" سرکرده این گروهک است.

سرکردگان این گروهک مدعی هستند بیش از 25 گروه تابع این مجموعه در مناطق مختلف سوریه پراکنده شده‌اند. بیش‌تر این گروه‌ها در ادلب هستند، اما برخی از آنها در حماه و حلب حضور دارند.

برخی از گروهک‌های این مجموعه عبارتند از "قوافل الشهدا" و "انصار الحق" در استان ادلب، "التوحید" و "الایمان" در ادلب، "شهبا" در شهر حلب، "حسن ابن ثابت" در درعا و ادلب، "صلاح الدین" و "عبدالفدا" در حماه.

ارتش آزاد

این گروه تروریستی از عناصر مسلح و شبه نظامیانی تشکیل شده که بیشتر آنها از نیروهای سابق ارتش سوریه تشکیل و برخی نیز از کشورهای دیگر به سوریه اعزام شده‌اند.

ترکیه و برخی کشورهای غربی و عرب‌های حاشیه خلیج فارس به صورت ویژه از این گروه نظامی حمایت مالی، تسلیحاتی و لجستیکی می‌کنند، و نیروهای آن قبل از اعزام به سوریه در خاک ترکیه آموزش می‌بینند. "ریاض الاسعد" و "حسین هرموش" از بنیانگذاران و عوامل اصلی این گروه تروریستی هستند.

ارتش آزاد مدعی است که زیر شاخه‌های بسیاری در مناطق مختلف سوریه دارد که از شناخته شده ترین آنها می توان به "لواء الاحرار" و "لواء التوحید" اشاره کرد.

فتح الاسلام

فتح الاسلام گروهی مسلح است که از اردوگاه آوارگان فلسطینی "نهرالبارد" در شمال لبنان اعلام موجودیت کرد.

این گروه تروریستی در فوریه 2006 تشکیل شد. اعضای فتح الاسلام تبعه کشورهای مختلف عربی هستند.

در ابتدا "یوسف شاکر العبسی" سرکردگی این گروهک را برعهده داشت.

دولت اردن در سال 2002 العبسی را به قتل یک دیپلمات آمریکایی متهم کرد. اردن العبسی را به همراه ابومصعب الزرقاوی در سال 2004 به اعدام محکوم کرد.

سرنوشت سرکرده فتح الاسلام

در خصوص سرنوشت شاکر العبسی خبرهای ضد و نقیضی منتشر شده است. برخی منابع گفته‌اند که او در جریان درگیریهای نهر البارد دستگیر و سپس کشته شد ولی خبرگزاری فرانسه به نقل از یک افسر ارتش لبنان تأکید کرد که العبسی احتمالا از جمله کسانی بود که توانست از اردوگاه نهر البارد فرار کند.

جنگ فتح الاسلام و ارتش لبنان

درگیری مسلحانه عناصر فتح الاسلام و ارتش لبنان در 20 مه 2007 در اردوگاه نهر البارد آغاز شد.

این درگیری‌ها پس از آن آغاز شد که عناصر فتح الاسلام در جریان سرقت از بانک "البحر المتوسط" به سوی نیروهای ارتش و امنیتی آتش گشودند و چند نفر را به قتل رساندند.

ارتش لبنان پس از درگیری سنگین، توانست بسیاری از عناصر این گروه را به هلاکت رسانده و یا دستگیر کند

انفجار در سوریه

تلویزیون سوریه در هفتم نوامبر 2008 اعترافات بعضی از عناصر وابسته به "فتح الاسلام" را منتشر کرد که در انفجار خودروی بمبگذاری شده در یکی از مناطق پایتخت سوریه در سپتامبر 2008 دست داشتند. در این انفجار 14 نفر کشته و 27 تن مجروح شدند.

تلویزیون سوریه خاطرنشان کرد که عاملان این حمله تروریستی تبعه عربستان سعودی هستند.

خبرگزاری رسمی سوریه نیز خاطرنشان کرد که جریان "المستقبل" لبنان یکی از حامیان مالی "فتح الاسلام" است.